بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 15 اسفند 1394      14:28
بابک افقهی در گفت و گو با اقتصاد ایرانی:

دولت به برنامه های خود در شکوفایی اقتصاد عمل کند

گفتگو از :
سیده فاطمه شعار

اقتصاد ایرانی: تا پیش از تحریم که بخش تولید اقتصاد نمی توانست به خوبی گردش مالی داشته به سوددهی مناسب برسد، بازارهای فرعی و غیر مولد مانند طلا یا ارز حتی واردات فعال شد. به همین دلیل هم سپرده گذاری در بانک، خرید و فروش ارز و طلا توانست جای سرمایه گذاری در بخش های دیگر را بگیرد. البته این فعال بودن بازارهای جانبی در دوره های گذشته اقتصاد ایران نیز سابقه داشته، اما در دوره تحریم این وضع تشدید شد. پس از اجرای برجام به دلیل این که سیاست های دولت و بانک مرکزی در بازار پول تغییر پیدا کرد، نرخ سود بانکی پس از کاهش نرخ تورم کاهش یافت و قیمت ارز و طلا نیز با توجه به شیوه عرضه بانک مرکزی روندی کاهشی گرفت و به سمت ثبات میل کرد. همین موضوع باعث شد سرمایه گذاری و شیوه های مختلف آن دوباره اهمیت پیدا کند. به ویژه در سال ٩٥ که به گفته و وعده بسیاری از مسئولان سال خروج از رکود است، پیداکردن بخشی که بتواند ارزش سرمایه گذاری داشته باشد آن هم در اقتصادی که دوره بی ثباتی را طی کرده کاری بسیار دشوار است. در شرایطی که چند هفته ای از اجرایی شدن برجام می گذرد به نظر می رسد که سرمایه گذاری خارجی در کشور با استقبال بالایی همراه بوده اما در چنین شرایطی توجه به معیارهای لازم برای سرمایه گذاری و آثار و نتایج آن امری قابل توجه و حائز اهمیت است. در این راستا گفت وگویی با بابک افقهی رئیس سابق سازمان توسعه و تجارت ترتیب داده ایم که در ادامه آن را می خوانید.

اقتصاد ایرانی: آیا در شرایط فعلی زمینه برای سرمایه گذاری خارجی مهیا است یا خیر؟

به لطف خدا لغو تحریم های اقتصادی ظالمانه و مغایر با حقوق بین الملل در بخش هسته ای فرصت استثنائی و ارزشمندی برای اقتصاد و تجارت ایران فراهم کرده که طبیعتاً استفاده از این فرصت ها نیازمند تدوین استراتژی اقتصادی کشور در دوره ی پسا برجام است اگر این استراتژی ها منطبق با سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی تدوین و اجرا نشود به نظر می رسد تحول چشمگیری در اقتصاد کشور اتفاق نمی افتد، یکی از نکات اصلی ای که باید در دوران پسا برجام به آن توجه ویژه داشته باشیم، جذب سرمایه گذاری خارجی با رویکرد صنایع صادراتی و سرمایه گذاری هایی است که در اولویت با فن آوری های پیشرفته است. همچنین آن چیزی که در دوره پسابرجام ما را به وضعیت اقتصادی خوش بین می کند، تغییر اقتصاد کشور به لحاظ ساختارهای اقتصادی خواهد بود.

مشکلی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، مسائل اساسی در ساختار اقتصاد است، به طور مثال هم اکنون درآمد نفتی ما کاهش داشته و همچنین کارایی اقتصادی سرمایه نیز در ایران کاهش پیدا کرده است و این نیز به دلیل توزیع نامناسب درآمدهای نفتی است. به نظر می رسد تصمیماتی که در زمان های کمبود منابع اتخاذ شده، نسبت به تصمیمات گرفته شده در زمان هایی که فروش نفت وضعیت مطلوب تری داشته، بهتر بوده است. ما برای اقتصاد ایران، راهی جز عمل به فرمایش دیرینه مقام معظم رهبری که فرمودند «آرزوی من این است که روزی درب چاه های نفت ایران را ببندیم و اقتصاد خود را با منابع غیرنفتی اداره کنیم» نداریم، در حقیقت به جرأت میتوان گفت اقتصاد مقاومتی تنها راه برون رفت از شرایطی است که در حال حاضر در اقتصاد کشور ما وجود دارد.

اقتصاد ایرانی: اولویت سرمایه گذاری خارجی در شرایط فعلی باید در چه حوزه هایی متمرکز و تعریف شود؟

حوزه های متعدد و متنوعی وجود دارد، حوزه های صنایع صادراتی، با رویکرد تولید کالا و خدمات از فناوری بالایی برخوردار است، نکته دوم اینکه یکی از موضوعاتی که اکنون به آن نیاز داریم با توجه به اینکه کشور ما از نظر ذخایر گازی مقام اول دنیا را کسب کرده، بیش از 23 هزار و 600 میلیارد متر مکعب ذخایر گاز طبیعی داریم که اگر جذب سرمایه گذار خارجی به سمت بهره برداری از این ذخایر برای صادرات اتفاق بیفتد کشور ما از نظر اقتصادی دارای جنبه های بسیار ذینفعی را خواهد شد. کشورهایی که در دهه های گذشته و در وضع تحریم های اقتصادی دنباله روی امریکا بودند، شرکای اقتصادی قابل اعتمادی نیستند و برقراری رابطه اقتصادی مستحکم با آنها باید با احتیاط صورت گیرد به طور مثال در بخش منابع آب به دلیل شرایط خاص اقلیمی شاید جوابگوی توسعه ی کشاورزی متناسب با نیازهای کشور نباشیم و نیاز باشد، در این بخش با برخی از کشورهای آسیایی- آفریقایی که دارای زمینه های بسیار مستعدی در بخش کشاورزی هستند برای تولید کالاهای اساسی مثل برنج، گندم، ذرت، دانه های روغنی و نظایر آن به طورجدی وارد مذاکره شویم. بخش بعدی مربوط به فرصت هایی است که برای توسعه ی روابط اقتصادی با برخی از کشورها ایجاد شده، نکته مهم این است که شاید در دوره پسا برجام به منظور توسعه ی روابط اقتصادی با اتحادیه اروپا و خیلی از کشورهای صنعتی دیگر زمینه های خوبی ایجاد شود، اما نباید از گسترش رابطه با کشورهای همسایه غافل شویم، زیرا بازارهای صادراتی و منابع تأمین کالاهای وارداتی ما باید متنوع باشد.

چنان چه این لغو تحریم ها منجر به ورود منابع بین المللی برای دستیابی به رشد اقتصادی و جذب سرمایه گذاری خارجی شود، می توان گفت که برجام اتفاقات مبارک و خوبی را برای ما رقم خواهد زد؛ زیرا هر چه قدر که سرمایه گذاری خارجی رشد پیدا کند، تغییر تکنولوژی و انتقال دانش فنی و در نهایت تولید مناسب اتفاق خواهد افتاد. لذا به نظر می آید که ما باید جذابیت برای جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش های مختلف صنعتی را افزایش دهیم. مهم این است که از این سبک فعلی اقتصادی کشور که گرایش زیادی به خام فروشی دارد پرهیز کرده و شرایط را به گونه ای تغییر دهیم که بتوانیم در حوزه تغییر تکنولوژی تولید، تولید محصولات و همچنین دانش بنیان کردن اقتصاد قدم های مؤثری را برداریم.

دولت باید به طور قابل ملاحظه ای در حوزه هایی که صنایع ارزش افزوده بالاتری  دارد، برنامه ریزی خاصی کند. به نظر من آن چه که در بخش منابع و مدیریت مالی می تواند فضای کسب و کار را به طور قابل ملاحظه ای متحول کند بحث کاهش هزینه های پولی خواهد بود که یکی از مسائل موضوع فضای کسب و کار ایران و نرخ بهره بسیار بالای بانکی است، زیرا این مسئله فضای جذب سرمایه گذاری را برای سرمایه گذاران از بین برده است و هزینه بسیار بالایی را برای بنگاه های اقتصادی ایجاد کرده است. پیشنهاد مشخص بنده به رئیس دولت این است که تیمی منسجم و توانمند را در بخش اقتصادی تعیین نمایند، زیرا شرایط پسابرجام یک تدابیر سیاستی مکملی را می طلبد که نیاز به متخصصان بیشتری دارد. فارغ از ریشه های اصلی مصائب اقتصادی اگر بخواهیم اثرات مثبت پس از برجام را در اقتصاد شاهد باشیم این انتظار را می طلبد که تیمی همراه تر و دارای برنامه و متناسب با شرایط پسابرجام برای تصمیم گیری در حوزه اقتصاد کشور تعیین شوند.

شاید بتوان گفت برجام یک شرط لازم برای حل بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور بود اما شرط کافی خیر، زیرا ما در حوزه اقتصاد با موانع عدیده ای مواجه هستیم به طوری که در کنار کاهش تورم که دولت آن را دنبال می کند بحث رکود زدایی در چنین شرایطی بسیار حائز اهمیت است. در اقتصادی که قابلیت پویایی و فعال شدن را دارد حتماً باید توجه به صادرات غیرنفتی و فعال سازی بنگاه های اقتصادی و همچنین توجه به فضای کسب و کار مورد توجه مدیران و مسئولین باشد اما متأسفانه این ها نکاتی است که ما کمتر در دو سال اخیر از دولت شاهد بوده ایم. در این دو سال ما در کنار دیپلماسی سیاسی، شاهد دیپلماسی تجاری و اقتصادی خاصی از دولت نبوده ایم.

در حال حاضر تحریم ها که از سوی دولت مانعی برای شکوفایی اقتصادی شمرده می شد لغو شده و دیگر هیچ گونه بهانه ای برای عدم اجرایی شدن برنامه های دولت برای شکوفایی اقتصادی وجود ندارد. برخی تمام مشکلات را بر گردن تحریم می انداختند و بیان می کردند که اگر تحریم نبود مشکلات نیز حل می شد الان دیگر هیچ بهانه ای وجود ندارد و امیدوارم برنامه هایی که تحریم مانع عمل به آنها می شد اینک موجبات رشد اقتصادی جامعه را فراهم کند.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir